กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา

ทำไมต้องเรียนสุขศึกษาและพลศึกษา

สุขภาพ  หรือ  สุขภาวะ  หมายถึง  ภาวะของมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งทางกาย   ทางจิต  ทางสังคม  และทางปัญญาหรือจิตวิญญาณ   สุขภาพหรือสุขภาวะจึงเป็นเรื่องสำคัญ  เพราะเกี่ยวโยงกับทุกมิติของชีวิต ซึ่งทุกคนควรจะได้เรียนรู้เรื่องสุขภาพ เพื่อจะได้มีความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้อง  มีเจตคติ   คุณธรรมและค่านิยมที่เหมาะสม   รวมทั้งมีทักษะปฏิบัติด้านสุขภาพจนเป็นกิจนิสัย  อันจะส่งผลให้สังคมโดยรวมมีคุณภาพ 

เรียนรู้อะไรในสุขศึกษาและพลศึกษา

สุขศึกษาและพลศึกษาเป็นการศึกษาด้านสุขภาพที่มีเป้าหมาย เพื่อการดำรงสุขภาพ การสร้างเสริมสุขภาพและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของบุคคล  ครอบครัว และชุมชนให้ยั่งยืน

สุขศึกษา   มุ่งเน้นให้ผู้เรียนพัฒนาพฤติกรรมด้านความรู้ เจตคติ  คุณธรรม  ค่านิยม  และ             การปฏิบัติเกี่ยวกับสุขภาพควบคู่ไปด้วยกัน

พลศึกษา   มุ่งเน้นให้ผู้เรียนใช้กิจกรรมการเคลื่อนไหว  การออกกำลังกาย  การเล่นเกมและกีฬา  เป็นเครื่องมือในการพัฒนาโดยรวมทั้งด้านร่างกาย  จิตใจ  อารมณ์   สังคม   สติปัญญา  รวมทั้งสมรรถภาพเพื่อสุขภาพและกีฬา

                สาระที่เป็นกรอบเนื้อหาหรือขอบข่ายองค์ความรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษาประกอบด้วย

·       การเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์   ผู้เรียนจะได้เรียนรู้เรื่องธรรมชาติของการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์  ปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโต  ความสัมพันธ์เชื่อมโยงในการทำงานของระบบต่างๆของร่างกาย รวมถึงวิธีปฏิบัติตนเพื่อให้เจริญเติบโตและมีพัฒนาการที่สมวัย

·       ชีวิตและครอบครัว  ผู้เรียนจะได้เรียนรู้เรื่องคุณค่าของตนเองและครอบครัว  การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ความรู้สึกทางเพศ  การสร้างและรักษาสัมพันธภาพกับผู้อื่น สุขปฏิบัติทางเพศ  และทักษะในการดำเนินชีวิต

·       การเคลื่อนไหว การออกกำลังกาย การเล่นเกม กีฬาไทย และกีฬาสากล ผู้เรียนได้เรียนรู้เรื่องการเคลื่อนไหวในรูปแบบต่าง ๆ   การเข้าร่วมกิจกรรมทางกายและกีฬา ทั้งประเภทบุคคล และประเภททีมอย่างหลากหลายทั้งไทยและสากล   การปฏิบัติตามกฎ  กติกา ระเบียบ และข้อตกลงในการเข้าร่วมกิจกรรมทางกาย   และกีฬา    และความมีน้ำใจนักกีฬา

·       การสร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ และการป้องกันโรค ผู้เรียนจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับหลักและวิธีการเลือกบริโภคอาหาร   ผลิตภัณฑ์และบริการสุขภาพ   การสร้างเสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ  และการป้องกันโรคทั้งโรคติดต่อและโรคไม่ติดต่อ

·       ความปลอดภัยในชีวิต ผู้เรียนจะได้เรียนรู้เรื่องการป้องกันตนเองจากพฤติกรรมเสี่ยงต่างๆ            ทั้งความเสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุ ความรุนแรง อันตรายจากการใช้ยาและสารเสพติด  รวมถึงแนวทางในการสร้างเสริมความปลอดภัยในชีวิต

สาระและมาตรฐานการเรียนรู้

สาระที่  ๑      การเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์

มาตรฐาน พ ๑.๑        เข้าใจธรรมชาติของการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์

สาระที่  ๒      ชีวิตและครอบครัว

มาตรฐาน  พ ๒.๑      เข้าใจและเห็นคุณค่าตนเอง ครอบครัว  เพศศึกษา และมีทักษะในการดำเนินชีวิต

สาระที่  ๓  การเคลื่อนไหว การออกกำลังกาย การเล่นเกม  กีฬาไทย  และกีฬาสากล

มาตรฐาน  พ ๓.๑      เข้าใจ มีทักษะในการเคลื่อนไหว กิจกรรมทางกาย  การเล่นเกม  และกีฬา

มาตรฐาน  พ ๓.๒     รักการออกกำลังกาย การเล่นเกม  และการเล่นกีฬา  ปฏิบัติเป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ  มีวินัย  เคารพสิทธิ กฎ กติกา มีน้ำใจนักกีฬา มีจิตวิญญาณในการแข่งขัน   และชื่นชมในสุนทรียภาพของการกีฬา

สาระที่  ๔      การสร้างเสริมสุขภาพ  สมรรถภาพและการป้องกันโรค

มาตรฐาน พ ๔.๑        เห็นคุณค่าและมีทักษะในการสร้างเสริมสุขภาพ  การดำรงสุขภาพ การป้องกันโรคและการสร้างเสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ

สาระที่  ๕      ความปลอดภัยในชีวิต

มาตรฐาน พ ๕.๑       ป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุ การใช้ยา     สารเสพติด และความรุนแรง

คุณภาพผู้เรียน

จบชั้นประถมศึกษาปีที่  ๓

·       มีความรู้  และเข้าใจในเรื่องการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์  ปัจจัยที่มีผลต่อ         การเจริญเติบโตและพัฒนาการ  วิธีการสร้างสัมพันธภาพในครอบครัวและกลุ่มเพื่อน

·       มีสุขนิสัยที่ดีในเรื่องการกิน  การพักผ่อนนอนหลับ  การรักษาความสะอาดอวัยวะทุกส่วนของร่างกาย  การเล่นและการออกกำลังกาย

·       ป้องกันตนเองจากพฤติกรรมที่อาจนำไปสู่การใช้สารเสพติด  การล่วงละเมิดทางเพศและรู้จักปฏิเสธในเรื่องที่ไม่เหมาะสม

·       ควบคุมการเคลื่อนไหวของตนเองได้ตามพัฒนาการในแต่ละช่วงอายุ  มีทักษะ              การเคลื่อนไหวขั้นพื้นฐานและมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางกาย  กิจกรรมสร้างเสริมสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ  และเกม  ได้อย่างสนุกสนาน  และปลอดภัย

·       มีทักษะในการเลือกบริโภคอาหาร  ของเล่น  ของใช้  ที่มีผลดีต่อสุขภาพ  หลีกเลี่ยงและป้องกันตนเองจากอุบัติเหตุได้

·       ปฏิบัติตนได้อย่างถูกต้องเหมาะสมเมื่อมีปัญหาทางอารมณ์  และปัญหาสุขภาพ

·       ปฏิบัติตนตามกฎ  ระเบียบข้อตกลง  คำแนะนำ  และขั้นตอนต่างๆ  และให้ความร่วมมือกับผู้อื่นด้วยความเต็มใจจนงานประสบความสำเร็จ

·       ปฏิบัติตามสิทธิของตนเองและเคารพสิทธิของผู้อื่นในการเล่นเป็นกลุ่ม

จบชั้นประถมศึกษาปีที่  ๖

·       เข้าใจความสัมพันธ์เชื่อมโยงในการทำงานของระบบต่าง ๆ  ของร่างกาย  และรู้จักดูแลอวัยวะที่สำคัญของระบบนั้น ๆ

·       เข้าใจธรรมชาติการเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย  จิตใจ  อารมณ์และสังคม  แรงขับทางเพศของชายหญิง  เมื่อย่างเข้าสู่วัยแรกรุ่นและวัยรุ่น  สามารถปรับตัวและจัดการได้อย่างเหมาะสม

·       เข้าใจและเห็นคุณค่าของการมีชีวิตและครอบครัวที่อบอุ่น  และเป็นสุข

·       ภูมิใจและเห็นคุณค่าในเพศของตน  ปฏิบัติสุขอนามัยทางเพศได้ถูกต้องเหมาะสม

·       ป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง  พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพและการเกิดโรค  อุบัติเหตุ  ความรุนแรง  สารเสพติดและการล่วงละเมิดทางเพศ

·       มีทักษะการเคลื่อนไหวพื้นฐานและการควบคุมตนเองในการเคลื่อนไหวแบบผสมผสาน

·       รู้หลักการเคลื่อนไหวและสามารถเลือกเข้าร่วมกิจกรรมทางกาย  เกม  การละเล่นพื้นเมือง  กีฬาไทย  กีฬาสากลได้อย่างปลอดภัยและสนุกสนาน  มีน้ำใจนักกีฬา  โดยปฏิบัติตามกฎ  กติกา  สิทธิ  และหน้าที่ของตนเอง  จนงานสำเร็จลุล่วง

·       วางแผนและปฏิบัติกิจกรรมทางกาย  กิจกรรมสร้างเสริมสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพได้ตามความเหมาะสมและความต้องการเป็นประจำ

·       จัดการกับอารมณ์  ความเครียด  และปัญหาสุขภาพได้อย่างเหมาะสม

·       มีทักษะในการแสวงหาความรู้  ข้อมูลข่าวสารเพื่อใช้สร้างเสริมสุขภาพ

จบชั้นมัธยมศึกษาปีที่  ๓

·       เข้าใจและเห็นความสำคัญของปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการที่มีต่อสุขภาพและชีวิตในช่วงวัยต่าง ๆ

·       เข้าใจ  ยอมรับ  และสามารถปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย  จิตใจ  อารมณ์  ความรู้สึกทางเพศ  ความเสมอภาคทางเพศ  สร้างและรักษาสัมพันธภาพกับผู้อื่น  และตัดสินใจแก้ปัญหาชีวิตด้วยวิธีการที่เหมาะสม

·       เลือกกินอาหารที่เหมาะสม  ได้สัดส่วน ส่งผลดีต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการตามวัย

·       มีทักษะในการประเมินอิทธิพลของเพศ  เพื่อน  ครอบครัว  ชุมชนและวัฒนธรรมที่มีต่อเจตคติ  ค่านิยมเกี่ยวกับสุขภาพและชีวิต  และสามารถจัดการได้อย่างเหมาะสม

·       ป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง  พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพและการเกิดโรค  อุบัติเหตุ  การใช้ยา  สารเสพติด  และความรุนแรง  รู้จักสร้างเสริมความปลอดภัยให้แก่ตนเอง  ครอบครัว  และชุมชน

·       เข้าร่วมกิจกรรมทางกาย  กิจกรรมกีฬา  กิจกรรมนันทนาการ  กิจกรรมสร้างเสริมสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ  โดยนำหลักการของทักษะกลไกมาใช้ได้อย่างปลอดภัย  สนุกสนาน  และปฏิบัติเป็นประจำสม่ำเสมอตามความถนัดและความสนใจ

·       แสดงความตระหนักในความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมสุขภาพ  การป้องกันโรค  การดำรงสุขภาพ  การจัดการกับอารมณ์และความเครียด  การออกกำลังกายและการเล่นกีฬากับการมีวิถีชีวิตที่มีสุขภาพดี

·       สำนึกในคุณค่า  ศักยภาพและความเป็นตัวของตัวเอง

·       ปฏิบัติตามกฎ  กติกา  หน้าที่ความรับผิดชอบ  เคารพสิทธิของตนเองและผู้อื่น   ให้ความร่วมมือในการแข่งขันกีฬาและการทำงานเป็นทีมอย่างเป็นระบบ  ด้วยความมุ่งมั่นและมีน้ำใจนักกีฬา จนประสบความสำเร็จตามเป้าหมายด้วยความชื่นชม และสนุกสนาน

จบชั้นมัธยมศึกษาปีที่  ๖

·       สามารถดูแลสุขภาพ  สร้างเสริมสุขภาพ  ป้องกันโรค  หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง  และพฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ  อุบัติเหตุ  การใช้ยา  สารเสพติด  และความรุนแรงได้อย่างมีประสิทธิภาพด้วยการวางแผนอย่างเป็นระบบ

·       แสดงออกถึงความรัก  ความเอื้ออาทร  ความเข้าใจในอิทธิพลของครอบครัว  เพื่อน  สังคม  และวัฒนธรรมที่มีต่อพฤติกรรมทางเพศ  การดำเนินชีวิต  และวิถีชีวิตที่มีสุขภาพดี

·       ออกกำลังกาย  เล่นกีฬา  เข้าร่วมกิจกรรมนันทนาการ  กิจกรรมสร้างเสริมสมรรถภาพ         เพื่อสุขภาพโดยนำหลักการของทักษะกลไกมาใช้ได้อย่างถูกต้อง  สม่ำเสมอด้วยความชื่นชมและสนุกสนาน

·       แสดงความรับผิดชอบ  ให้ความร่วมมือและปฏิบัติตามกฎ  กติกา  สิทธิ  หลักความปลอดภัยในการเข้าร่วมกิจกรรมทางกาย  และเล่นกีฬาจนประสบความสำเร็จตามเป้าหมายของตนเองและทีม

·       แสดงออกถึงการมีมารยาทในการดู  การเล่น  และการแข่งขัน  ด้วยความมีน้ำใจนักกีฬาและนำไปปฏิบัติในทุกโอกาสจนเป็นบุคลิกภาพที่ดี

·       วิเคราะห์และประเมินสุขภาพส่วนบุคคลเพื่อกำหนดกลวิธีลดความเสี่ยง  สร้างเสริมสุขภาพ  ดำรงสุขภาพ  การป้องกันโรค  และการจัดการกับอารมณ์และความเครียดได้ถูกต้องและเหมาะสม

·       ใช้กระบวนการทางประชาสังคม  สร้างเสริมให้ชุมชนเข้มแข็งปลอดภัย  และมีวิถีชีวิตที่ดี